ตัวอย่างการวางแผนธุรกิจ สำหรับยื่นขอสินเชื่อจากธนาคาร

ตัวอย่างการวางแผนธุรกิจนั้นสำคัญอย่างไร ? เพราะหนึ่งในสิ่งที่จำเป็นสำหรับยื่นขอสินเชื่อธุรกิจจากธนาคารหรือสถาบันการเงินต่าง ๆ ก็คือแผนธุรกิจที่รัดกุม ถ้ามีการวางแผนธุรกิจที่ดีก็จะช่วยให้ธนาคารประเมินค่าธุรกิจของคุณเอาไว้สูง มีโอกาสชดใช้หนี้สินเชื่อได้ ซึ่งจะส่งผลให้การยื่นขอสินเชื่อผ่านอนุมัติง่ายขึ้น แล้วการเขียนแผนธุรกิจที่ดีนั้นต้องทำอย่างไร วันนี้เราก็มีโครงสร้างและขั้นตอนในการเขียนแผนธุรกิจทั้งขั้นต้นและขั้นสูงพร้อมตัวอย่างมาให้ศึกษากัน

แผนธุรกิจคืออะไร?

แผนธุรกิจ (Business Plan) ก็คือเอกสารที่ระบุรายละเอียดทั้งหมดเกี่ยวกับธุรกิจนั้น ไม่ว่าจะเป็นวัตถุประสงค์ในการทำธุรกิจ ที่มา เป้าหมาย วิสัยทัศน์ กลยุทธ์ วิธีดำเนินงาน การจัดการเงินทุน และรายละเอียดสำคัญอื่น ๆ เพื่อให้ผู้อ่านแผนเข้าใจธุรกิจนั้นได้อย่างรวดเร็ว

แผนธุรกิจมักจะถูกใช้เป็นแผนการดำเนินงานแบบคร่าว ๆ ไปด้วยเพราะภายในแผนธุรกิจจะบอกทั้งหมดว่าใครต้องทำอะไร ที่ไหน เมื่อไหร่ อย่างไร และต้องทำให้สำเร็จตามเป้าหมายภายในกำหนดเวลาเท่าไหร่ นอกจากจะนำมาใช้พัฒนากลยุทธ์การทำงานแล้วแผนธุรกิจยังใช้เป็นเอกสารในการขอสินเชื่อจากธนาคารหรือสถาบันการเงินต่าง ๆ ได้อีกด้วย

ประโยชน์ของแผนธุรกิจ

เนื่องจากแผนธุรกิจนั้นจะบอกข้อมูลต่าง ๆ ของธุรกิจเอาไว้อย่างรอบด้าน ครบทุกปัจจัยสำคัญของธุรกิจ แผนธุรกิจจึงกลายเป็นข้อมูลสำคัญที่นำมาใช้ประโยชน์ได้หลายทาง โดยเฉพาะ 4 ประโยชน์หลักดังนี้

แผนธุรกิจสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการอ่านเพื่อมองภาพรวมของธุรกิจ ใช้ข้อมูลเพื่อนำมาพัฒนากลยุทธ์การดำเนินงาน และยังวัดผลลัพธ์การดำเนินงานได้ง่าย หรือจะนำมาใช้เป็นเอกสารอ้างอิงเพื่อยื่นขอสินเชื่อและให้นายทุนตรวจสอบก็ได้

1. ช่วยให้เห็นภาพรวม เนื่องจากแผนธุรกิจจะบอกข้อมูลทุกอย่างของธุรกิจนั้นเอาไว้ทั้งที่มา โครงสร้าง วิธีดำเนินงาน วิธีบริหารการเงิน จึงมองเห็นภาพรวมได้ง่าย สามารถนำมาใช้เป็น Roadmap ในการทำธุรกิจได้

2. ใช้พัฒนากลยุทธ์ เนื่องจากแผนธุรกิจจะบอกทั้งวัตถุประสงค์ จุดเด่น จุดด้อย และเป้าหมายในการดำเนินธุรกิจเอาไว้อย่างชัดเจน ดังนั้นจึงนำข้อมูลจากแผนธุรกิจมาใช้วางกลยุทธ์ได้ทันที

3. วัดผลลัพธ์ได้ง่าย ข้อมูลในแผนธุรกิจจะเป็นตัวบ่งบอกว่าธุรกิจนั้นกำลังอยู่ส่วนไหนของตลาด กำลังดำเนินงานอยู่ในขั้นตอนไหน ดังนั้นจึงสามารถกำหนดวิธีวัดผลลัพธ์การดำเนินงานได้ง่ายและยังติดตามการดำเนินงานได้ง่ายด้วยเช่นกัน

4. ใช้เป็นเอกสารอ้างอิง เมื่อได้อ่านแผนธุรกิจแล้วก็จะทำให้รู้โครงสร้างภาพรวมของธุรกิจทั้งหมด ดังนั้นจึงสามารถใช้แผนธุรกิจเป็นเอกสารอ้างอิงเพื่อยื่นขอสินเชื่อกับธนาคารหรือสถาบันการเงินต่าง ๆ ได้ หรือจะใช้ในการอธิบายธุรกิจของคุณให้นายทุนหรือหน่วยงานต่าง ๆ เข้าใจก็ได้

องค์ประกอบของแผนธุรกิจที่ดีต้องมีอะไรบ้าง

เพราะแผนธุรกิจที่ดีคือแผนที่มีความรอบคอบ นำเสนอมุมมองต่าง ๆ ของธุรกิจอย่างรอบด้าน สามารถบ่งบอกถึงความสำเร็จของธุรกิจผ่านแผนที่วางเอาไว้แบบเป็นขั้นตอน ดังนั้นองค์ประกอบของแผนธุรกิจที่ดีจึงต้องมีครบทั้ง 4 ส่วนดังนี้

1. บอกมุมมองทางธุรกิจ

แผนธุรกิจที่ดีจะต้องบอกมุมมองทางธุรกิจเอาไว้อย่างครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นประวัติเจ้าของธุรกิจ ที่มาของธุรกิจ เป้าหมาย สินค้าหรือบริการที่จำหน่าย เพราะการรู้จักตัวเองให้ดีจะช่วยให้นำข้อมูลมาปรับปรุงการดำเนินงานต่อได้อย่างมีประสิทธิภาพ

2. บอกกลยุทธ์ที่ใช้ทำธุรกิจ

เมื่อมองเห็นเป้าหมายแล้วว่าธุรกิจของคุณควรดำเนินงานไปในทิศทางไหนก็ต้องนำข้อมูลเหล่านั้นมาคิดค้นกลยุทธ์ที่เหมาะกับธุรกิจของคุณเพื่อให้ไปถึงเป้าหมายที่วางเอาไว้โดยใช้ทรัพยากรต่าง ๆ ที่มีอย่างคุ้มค่าที่สุด

3. มองถึงผลลัพธ์

ภายในแผนธุรกิจจะต้องติดตามการดำเนินงานอยู่เสมอว่าในปัจจุบันเข้าใกล้ความสำเร็จไปแล้วมากแค่ไหน รวมถึงต้องมีการระบุทั้งโอกาสและอุปสรรคในการดำเนินงานกับวิธีแก้ไขเอาไว้อย่างละเอียดเพื่อให้นำมาใช้ปรับปรุงกลยุทธ์ได้ในกรณีที่แผนหลักมีปัญหา

4. มีรายละเอียดเงินทุน

การบริหารการเงินก็เป็นปัจจัยสำคัญที่จะทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ ดังนั้นจึงต้องมองหากลยุทธ์การเงินที่ดีมาใช้และติดตามค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำบัญชีให้รัดกุม และควรมีข้อมูลของแหล่งเงินทุนสำรองเผื่อเอาไว้ในเวลาที่เริ่มประสบปัญหาการเงินหรือต้องการเงินทุนเพื่อขยายธุรกิจ

แม้ความจริงแล้วการเขียนแผนธุรกิจจะไม่ได้มีหลักการเขียนที่ตายตัว แต่การมีองค์ประกอบที่สำคัญครบก็จะช่วยให้แผนธุรกิจของคุณสมบูรณ์ยิ่งขึ้น สามารถนำไปใช้ได้จริงทั้งสำหรับตัวผู้ประกอบการเองและใช้เป็นเอกสารประกอบในการยื่นขอสินเชื่อจากธนาคารหรือนายทุนได้ ซึ่งการเขียนแผนธุรกิจที่มักจะพบเห็นได้บ่อยในปัจจุบันก็ยังแยกออกมาได้เป็นแผนธุรกิจขั้นต้นที่บอกรายละเอียดทุกอย่างแบบง่าย ๆ กับแผนธุรกิจขั้นสูงที่มีข้อมูลเชิงลึกที่มากขึ้น

ขั้นตอนการเขียนแผนธุรกิจขั้นต้น

การเขียนแผนธุรกิจขั้นต้นจะเป็นแผนแบบง่าย ๆ ไม่มีความซับซ้อนมากนัก แต่ก็ยังได้ข้อมูลที่ครอบคลุมรอบด้านของธุรกิจ เหมาะสำหรับธุรกิจขนาดเล็กหรือธุรกิจที่มีสินค้าและบริการไม่มาก สำหรับนักธุรกิจมือใหม่ก็อาจจะเริ่มจากการเขียนแผนธุรกิจขั้นต้นกันก่อนก็ได้ โดยจะมีขั้นตอนสำคัญแค่ 7 ขั้นตอนดังนี้

1. แนวคิดในการทำธุรกิจ

แนวคิดในการทำธุรกิจจะเป็นส่วนของโครงสร้างภาพรวมธุรกิจที่ต้องเขียนให้กระชับ โดยทั่วไปแล้วแผนธุรกิจขั้นต้นจะเขียนข้อมูลในส่วนนี้แค่ไม่เกิน 1-2 หน้า แต่จะต้องมีข้อมูลธุรกิจที่ครบถ้วน อ่านแล้วเห็นภาพได้ง่าย สำหรับหัวข้อสำคัญภายในส่วนนี้ก็จะมี

ในส่วนของแนวคิดในการทำธุรกิจจะต้องระบุทั้งภาพรวมของธุรกิจ เป้าหมาย โอกาสที่มองเห็น กลยุทธ์ในการดำเนินงาน แผนการลงทุน และจะต้องคาดการณ์ผลตอบแทนที่น่าจะได้รับในอนาคตด้วย

– ภาพรวมธุรกิจ : จะเป็นข้อมูลโดยรวมที่ต้องเขียนถึงที่มาของธุรกิจ ประวัติโดยย่อของผู้ก่อตั้งธุรกิจและหุ้นส่วน ไปจนถึงเป้าหมายที่ต้องการ เป็นต้น

– เป้าหมายธุรกิจ : จะเป็นการเขียนว่าธุรกิจของคุณต้องการความสำเร็จแบบไหน ซึ่งควรจะมีทั้งเป้าหมายระยะสั้นและเป้าหมายระยะยาว ในส่วนนี้จะตั้งเป้าหมายเป็นผลประกอบการหรือเป้าหมายเพื่อการขยายกิจการ การพัฒนาสินค้าใหม่ หรือเป้าหมายแบบอื่นก็ได้

– โอกาสของธุรกิจ : จะเป็นการคาดการณ์โอกาสในการเติบโตของธุรกิจ ซึ่งจะต้องมีการวิเคราะห์ตลาดและคู่แข่งควบคู่กันไปด้วย

– กลยุทธ์ในการทำธุรกิจ : จะเป็นการเขียนถึงแนวทางในการดำเนินธุรกิจโดยยึดเป้าหมายที่วางเอาไว้เป็นหลัก กลยุทธ์ที่ดีจะต้องคำนึงถึงปัจจัยต่าง ๆ อย่างรอบด้านทั้งปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก

– แผนการลงทุน : จะเป็นการคาดการณ์หรือประเมินค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในการดำเนินงานและวิธีบริหารจัดการเงินทุนอย่างมีประสิทธิภาพ

– ผลตอบแทน : จะเป็นการคาดการณ์ผลกำไรที่ควรจะได้รับ สามารถกำหนดเป็นรายเดือน รายไตรมาส รายครึ่งปี หรือรายปีก็ได้ และถ้ามีผลตอบแทนมาจากหลายช่องทางก็จะต้องเขียนแยกทุกช่องทางแล้วทำสรุปผลตอบแทนรวมทั้งหมดออกมาอีกครั้ง

2. ที่มาของธุรกิจ

ที่มาของธุรกิจจะเป็นการบอกเล่าความเป็นมาของธุรกิจคุณว่าเกิดขึ้นมาได้อย่างไร เจ้าของธุรกิจคือใคร มีหุ้นส่วนหรือผู้ร่วมลงทุนเป็นใคร ประวัติโดยย่อของแต่ละคนเป็นอย่างไร เป็นธุรกิจประเภทไหน ในอนาคตคาดการณ์ความเปลี่ยนแปลงเอาไว้อย่างไร สินค้าและบริการมีอะไรบ้าง เป็นต้น

3. การวิเคราะห์ธุรกิจ

การวิเคราะห์ธุรกิจจะเป็นส่วนของการวิเคราะห์ปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อการดำเนินธุรกิจ ซึ่งสามารถนำข้อมูลในส่วนนี้มาใช้พัฒนาเป็นกลยุทธ์ในการทำธุรกิจต่อได้ และยังช่วยให้รู้จักพื้นฐานของธุรกิจคุณได้เป็นอย่างดี โดยทั่วไปแล้วมักจะใช้ SWOT Analysis มาวิเคราะห์ 4 ปัจจัยหลักของธุรกิจ ได้แก่

SWOT Analysis จะเป็นการวิเคราะห์ทั้งธุรกิจของคุณ ธุรกิจคู่แข่ง และวิเคราะห์ตลาด โดยจะต้องมองให้เห็นจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคในการทำธุรกิจภายในตลาดนั้นออกมาอย่างรอบคอบ

– S ย่อมาจาก Strengths หรือจุดแข็ง หมายถึงจุดเด่นที่ธุรกิจของคุณมี ซึ่งสามารถนำข้อมูลในส่วนนี้มาใช้พัฒนาเป็นกลยุทธ์หลักหรือแนวทางในการดำเนินงานได้

– W ย่อมาจาก Weakness หรือจุดอ่อน หมายถึงจุดที่ธุรกิจของคุณยังทำได้ไม่ดีหรือยังสู้คู่แข่งรายอื่นในตลาดไม่ได้ จุดอ่อนอาจนำมาใช้เพื่อปรับปรุงการดำเนินงานให้ดีขึ้นหรือจะใช้เพื่อวางแนวทางเลี่ยงการต่อสู้กับคู่แข่งในจุดนี้แทนก็ได้

– O ย่อมาจาก Opportunity หรือโอกาส หมายถึงปัจจัยภายนอกต่าง ๆ ที่มีผลทำให้ธุรกิจของคุณดีขึ้น ตัวอย่างเช่น นโยบายของรัฐบาล ช่องทางการขายสินค้า สถานที่ตั้งร้าน เป็นต้น

– T ย่อมาจาก Threat หรืออุปสรรค หมายถึงปัจจัยภายนอกต่าง ๆ ที่อาจสร้างปัญหาหรือทำให้ธุรกิจของคุณติดขัดได้ ตัวอย่างเช่น คู่แข่ง ความเปลี่ยนแปลงของตลาด เป็นต้น

4. แผนการตลาด

แผนการตลาดจะเป็นส่วนที่ระบุกลยุทธ์หรือแนวทางในการดำเนินงาน ซึ่งจะรวมทั้งวิธีตั้งราคา วิธีขายสินค้า วิธีการโฆษณา โปรโมชั่นพิเศษ และบริการเสริมอื่น ๆ เป็นต้น ข้อมูลในส่วนนี้จะเป็นข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการขายสินค้าและบริการ รวมไปถึงการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายเป็นหลัก

5. แผนการดำเนินงาน

แผนการดำเนินงานเป็นส่วนที่ระบุข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการผลิตสินค้าและบริการต่าง ๆ ของธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็น เป้าหมายการผลิต แหล่งวัตถุดิบ ชนิดของวัตถุดิบ กรรมวิธีการผลิต การควบคุมคุณภาพ การจัดส่งสินค้า และอาจรวมไปถึงการบริหารจัดการทีมงานกับการบริการลูกค้าได้ด้วย

6. แผนการเงิน

แผนการเงินจะเป็นข้อมูลทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการใช้จ่ายเงินทุน ข้อมูลในส่วนนี้ควรมีความละเอียดสูงเพราะเงินคือปัจจัยสำคัญที่ชี้วัดความสำเร็จหรือความล้มเหลวของธุรกิจได้ แผนการเงินจะต้องบอกทั้งสถานการณ์ทางการเงินในปัจจุบัน คาดการณ์สถานการณ์ทางการเงินในอนาคต จำนวนเงินลงทุน ระยะเวลาคืนทุน รายรับ-รายจ่าย และข้อมูลอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเงิน

7. แผนฉุกเฉิน

แผนฉุกเฉินหรือแผนสำรองจะเป็นการคิดถึงโอกาสในการเกิดสถานการณ์ที่เลวร้ายขึ้นกับธุรกิจของคุณแล้ววางแผนรับมือล่วงหน้า ซึ่งอาจจะต้องคิดเอาไว้อย่างน้อย 1-2 แผนเพื่อให้สามารถดำเนินการได้ทันทีเมื่อถึงเวลา

ตัวอย่างการเขียนแผนธุรกิจขั้นต้น

สำหรับนักธุรกิจมือใหม่แล้วการเขียนแผนธุรกิจขั้นต้นนับว่าทำได้ค่อนข้างง่าย ไม่ต้องลงรายละเอียดในแต่ละส่วนเยอะก็ได้ หรือถ้านักธุรกิจคนไหนยังเขียนไม่ถูกก็อาจจะดาวน์โหลด แบบฟอร์มแผนธุรกิจขั้นต้น เพื่อใช้เป็นแนวทางการเขียน หรือจะดูจากตัวอย่างทางด้านล่างแล้วนำมาปรับใช้กับธุรกิจของตัวเองก็ได้

ตัวอย่างการเขียนแผนธุรกิจขั้นต้นที่จะแนะนำนั้นเป็นร้านข้าวกล่องเดินกิน ซึ่งเป็นแบรนด์ที่ตอบโจทย์ชีวิตเร่งด่วนด้วยอาหารกล่องเพื่อสุขภาพอย่างง่าย ๆ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นนักเรียน นักศึกษา และกลุ่มคนวัยทำงานที่ไม่สะดวกทำอาหารด้วยตัวเอง